Tijdens de Olympische spelen veroverde 16-jarige Chinese Ye op fenomenale wijze olympisch goud op de 400 meter wisselslag. Ze dook ruim een seconde onder het wereldrecord. Met haar laatste baantje was ze sneller dan de kampioen bij de mannen. Na deze overwinning doken veel speculaties en verklaringen op. Naast doping werd ook gewezen op de menstruatie. Meisjes die nog niet menstrueren hebben minder last van spierverzuring. Ye zou mogelijk nog niet menstrueren. Menstruatie zou daarmee dus een negatief effect hebben op sportprestaties.
Leontien van Moorsel presteerde beter tijdens haar menstruatie
Niet iedereen is het daarmee eens. De Nederlandse wielrenster Leontien van Moorsel gaf aan beter te presteren tijdens haar menstruatie. Haar persoonlijke verklaring was, dat haar pijngrens lager lag tijdens de menstruatie. Later onderzoek heeft dat ook uitgewezen. Haar hartslag is tijdens de menstruatie wat lager en de belastbaarheid van het skelet en de soepelheid van de spieren wat groter.
Toen van Moorsel in 2003 het werelduurrecord wielrennen reed menstrueerde zij. Bij de datum voor de recordpoging werd rekening gehouden met haar cyclus.
Intensief sporten kan de menstruatie stoppen
Toch gaat ook voor veel andere sportsters de menstruatie samen met pijn en bloedverlies. Mindere prestaties worden vaak juist verklaard door de menstruatie. Reden voor veel topsporters om de pil te gaan slikken. Zelfs dat is soms niet eens nodig, want vrouwen die intensief sporten, met name in de duursport hebben vaak geen menstruatie. Dit lijkt nauw samen te hangen met het vetpercentage. Daalt het vetpercentage onder de 15% dan raakt de hormoonhuishouding in de war. Als vrouwen niet (meer) menstrueren noemen we dan ook wel amenorroe.
Vetpercentage en endorfine bepalend voor menstruatie
De relatie met vetpercentage zien we ook terug bij de menarche. Meisje beginnen pas te menstrueren als zij een bepaalt gewicht hebben behaalt. Naast het vetpercentage spelen ook endorfines een rol. Endorfines worden aangemaakt tijdens het sporten en verlagen de pijngrens. Aan de andere kant verstoren endorfines de menstruatiecyclus.
Sporten vermindert menstruatieklachten
In het bovenstaande hebben we heb steeds over zeer intensief sporten. Iets minder intensief kan natuurlijk ook. Vrouwen die regelmatig aan sport en beweging doen, ondervinden vaak, naarmate hun fitheid toeneemt, minder last van hun menstruatie. Er is geen bezwaar om ook tijdens de menstruatie te sporten of te zwemmen. Hetzelfde geldt overigens ook voor vrijen tijdens de menstruatie.
Menstruatieproducten om mee te sporten
Als je niet gehinderd wordt door pijnlijke menstruatie, is er geen enkele reden om te stoppen met sporten. Maandverband en tampons zijn tegenwoordig zo goed gemaakt, dat de kans op ongelukjes tijdens het beoefenen van een sport, minimaal is. Oplossingen als de Easecup of een menstruatiecup zijn ook uitermate geschikt voor gebruik tijdens het sporten.
Zwemmen tijdens de menstruatie
Bij zwemmen is het zelfs niet strikt noodzakelijk bescherming te dragen. Het ‘koude’ water zet de menstruatie namelijk tijdelijk stil. De bloeding kan echter na het verlaten van het water direct weer op gang komen. Daarom gebruiken veel vrouwen toch een menstruatiecup, tampon of softcup (Easecup) als ze zwemmen.