Het spiraaltje wordt door een getrainde arts of verloskundige ingebracht. Je arts of verloskundige zal voor het plaatsen van een spiraaltje eerst een inwendig gynaecologisch onderzoek doen om bijvoorbeeld de grootte en ligging van de baarmoeder te bepalen en om zwangerschap uit te sluiten. Het plaatsen van het spiraaltje duurt daarna enkele minuten. In overleg kun je een plaatselijke verdoving krijgen of pijnstillers nemen voordat het spiraaltje wordt ingebracht.
Het spiraaltje zelf is een heel dun plastic ankertje met koper bekleed. Hierdoor wordt verhinderd dat een eitje zich in de baarmoederwand nestelt. Een spiraaltje kan meerdere jaren blijven zitten. De kans op zwangerschap is zeer klein. Een spiraaltje wordt ook wel een IUD genoemd. Dit staat voor Intra-Uterine (in de baarmoeder) Device. De anticonceptie spiraal is al jaren één van de meest betrouwbare, effectieve, goedkope en meest gebruikte vormen van lange termijn anticonceptie.
Voordelen van het koperspiraaltje
Er bestaat ook een spiraaltje met hormonen, wat ook te vergelijk is met de pil. Voor sommige vrouwen en meiden is het feit dat je met een koperspiraaltje geen (extra) hormonen in je lichaam krijgt, een belangrijk voordeel van deze vorm van hormonaalvrije anticonceptie. Een ander voordeel is dat je een koperspiraaltje voor langere tijd (5 jaar tot 10 jaar) kunt laten plaatsen en er dan niet steeds opnieuw aan hoeft te denken.
Invloed op de menstruatiecyclus
In de eerste drie maanden na plaatsing van een anticonceptiespiraal is de menstruatie meestal heviger en gaat soms gepaard met krampen en extra bloedverlies. Na drie maanden herstelt de natuurlijke cyclus zich en verloopt de menstruatie meestal weer als voorheen.
Bij gebruik van een koperspiraaltje kan de menstruatie iets heftiger worden. Het bloedverlies kan dan mogelijk 10 tot 15% toenemen. GyneFix ultra klein en flexibel. Hierdoor is de kans op irritatie en het beïnvloeden van de menstruatie minimaal.
Het is ook goed mogelijk het spiraaltje te combineren met een menstruatiecup of Easecup / softcup. Vooral menstrudeerders die bewust kiezen voor een hormoonvrij vorm van anticonceptie zal dit mogelijk extra aanspreken.
Anticonceptieve noodprocedure
Koperhoudende spiraaltjes worden ook gebruikt als ‘morning-after’ methode. Als een spiraaltje geplaatst wordt binnen vijf dagen na onveilig vrijen, kan een zwangerschap alsnog worden voorkomen. Het koperhoudende spiraaltje zorgt er namelijk voor dat het baarmoederslijmvlies verandert, waardoor een eventueel bevruchte eicel zich niet kan innestelen in de baarmoederwand. Zodoende worden ze ingezet als alternatief voor de morning-afterpil. Het hormoonspiraaltje kan niet voor dit doel worden toegepast.
Waar kun je een koperhoudend spiraaltje kopen?
Koperspiraaltje zijn te koop bij de apotheek. Je kunt kiezen tussen o.a. de volgende merken: T-Safe, Multi-Safe, Flexi-T, Gynefix. Het spiraaltje kan vervolgens geplaatst worden door een huisarts, een gynaecoloog of een gecertificeerde verloskundige.
De grootte van de baarmoeder
Voor het plaatsen van een spiraal is het soms van belang of de baarmoeder groot genoeg is. Bijvoorbeeld Multi-Safe koperspiraal is geschikt voor vrouwen met een baarmoeder groter dan 6 cm.
Terwijl de Multi-Safe short koperspiraal een kleinere variant is en geschikt is voor vrouwen met een baarmoeder kleiner dan 6 cm.
Voor bijvoorbeeld de Gynefix geldt weer een andere benadering: Doordat De GyneFix kleiner en flexibeler is dan het klassieke spiraaltje is De GyneFix geschikt voor elke vrouw. De GyneFix heeft geen skelet daardoor neemt De GyneFix minder plaats in en past door zijn soepelheid in elke baarmoeder.
Voor wie is een koperspiraaltje niet geschikt?
De koperspiraal is niet geschikt voor vrouwen en meiden met:
- een afwijking van de baarmoeder of bij een actieve ontsteking van de vagina, baarmoeder of eierstokken
- onverklaarbaar vaginaal bloedverlies
- de ziekte van Wilson
- een koperallergie