Er is sprake van menstruatie-armoede wanneer mensen niet genoeg geld hebben om menstruatieproducten als tampons, maandverband, menstruatiecups of menstruatiedisks aan te schaffen die nodig zijn om het menstruatiebloed op te vangen als ze menstrueren.
Menstruatie-armoede in Nederland en België
Als we denken aan menstruatie-armoede dan neigen we om ver weg te kijken. We denken dan aan arme landen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Helaas, niets is minder waar.
Uit een onderzoek (juni 2019) van Plan International onder Nederlandse meiden en vrouwen tussen de 15 en 25 jaar blijkt een op de negen van hen wel eens te weinig geld te heeft om menstruatieproducten aan te schaffen.
In het Nederlands wordt menstruatie-armoede ook wel aangeduid met de Engelstalige term period poverty.
De Bovengrondse onderzoekt menstruatie-armoede
De Bovengrondse is een platform voor instapfeminisme. Dit platform deed in 2019 aanvullend onderzoek. En startte een inzamelactie. Het Damesverband is een inzamelactie om producten te regelen voor de honderden mensen waarvan tijdens ons onderzoek bleek dat ze die niet of nauwelijks kunnen betalen.
Meer dan geld alleen
Menstruatie-armoede draait om meer dan geld alleen. Geen geld om menstruatieproducten aan te schaffen is natuurlijk het hoofdprobleem. Daarnaast zijn goede sanitaire voorzieningen belangrijk.
Ten slotte is kennis over de menstruatie een belangrijk aspect.
Menstruatietaboes en menstruatieschaamte
Menstruatietaboe is het verschijnsel dat menstruatie wordt beschouwd als een taboe. Het hangt samen met stigma’s of desinformatie rondom menstrueren en menstruatieklachten.
Daarnaast houden geringe kennis over de menstruatie het menstruatietaboe in stand. Wat weer leidt tot menstruatieschaamte. Taboes en schaamte zijn een belemmering in de bestrijding van menstruatie-armoede.
Menstruatietransitie
De beweging achter de #menstruatietransitie wil zorgen dat alle vrouwen bekend raken met alternatieve menstruatieproducten die gezonder zijn voor henzelf en voor het milieu. Dit sluit aan bij de bestrijding van menstruatie-armoede. Eigenlijk gaat de menstruatietransitie zelfs nog een stap verder.
Zijn herbruikbare menstruatiecups een oplossing?
Op deze website verkopen we al bijna 20 jaar herbruikbare menstruatiecups. Een menstruatiecup kun je steeds opnieuw gebruiken en kan wel een paar jaar mee gaan. Je hoeft dus maar een keer geld uit te geven. Kortom een logische oplossing in de strijd tegen menstruatie-armoede?
Niet voor iedereen
Het onderzoek van De Bovengrondse geeft aan dat een herbruikbare cup niet voor iedereen een oplossing is. Overigens speelt ook hierbij kennis over de menstruatie en menstruatieproducten een cruciale rol.
Het rapport tipt de volgende beperkingen aan:
- Herbruikbare menstruatiecups zijn nog altijd relatief onbekend
- De aanschafprijs is hoog. Een goede menstruatiecup kost rond de 30 euro
- Om een menstruatiecup te kunnen gebruiken is het van belang dat je beschikking hebt over goede sanitaire voorzieningen
- Vooral bij vrouwen met een niet-Nederlandse culturele achtergrond lijkt er een voorkeur te bestaan voor maandverband.
Wasbaar maandverband tegen menstruatie-armoede
Naast herbruikbare cups is er ook een ruim aanbod aan goed wasbaar maandverband te koop. Wasbaar maandverband van (bio) katoen en vrij van schadelijke stoffen. Wat dus ook nog eens zorgt voor minder last van jeuk, irritaties en schimmelinfecties.
Ondanks de voordelen zien we hier ook nog vergelijkbare beperkingen:
- Een relatief hoge (eenmalige) aanschafprijs
- Gebrek aan goede was – en drooggelegenheid voor de verbanden en inlegkruisjes
Een menstruatieproduct mag je niet opdringen
Goed dat is duidelijk. Ook bij initiatieven als de #menstruatietransitie speelt keuzevrijheid een belangrijke rol. Met de kennis die je hebt, kun jij. En alleen jij het product kiezen dat het beste bij je past.